🐴 Weidegang en grazen, wat je paard écht nodig heeft

Er is weinig dat zo rustgevend is als je paard zien grazen. Hoofd laag, rustige kauwbewegingen, de staart zacht heen en weer.

Het beeld dat voor veel mensen synoniem is met paardenwelzijn.

En terecht: buitenlucht, beweging, sociaal contact én vers gras doen paarden zichtbaar goed.

Maar… niet elk gras is gelijk, en weidegang heeft meer lagen dan je op het eerste gezicht denkt.

🌱 Gras is ruwvoer – maar niet elk gras is hetzelfde

Gras hoort van nature bij het dieet van het paard. Het is ruwvoer, net zoals hooi of voordroog. Alleen: de kwaliteit van dat gras verschilt enorm.

• Kruidenrijk gras — met soorten als smalle weegbree, paardebloem, timothee, klaver en cichorei — levert vezels, mineralen en variatie.

  Op zo’n weide kan een gezond paard vaak prima leven zonder bijvoeding.

• Eentonig gras — typisch Engels raaigras, veel gebruikt voor koeien — is armer aan vezels, bevat vaak meer suikers en minder variatie. Dit vraagt eerder om aanvulling met ander ruwvoer.

  
  

💡 Wist je dat… paarden in het wild meer dan 30 verschillende plantensoorten per seizoen eten? In veel moderne weides halen ze dat aantal niet eens in een jaar.

Paard graast op gevarieerde kruidenweide

🌾 Wanneer gras alleen niet voldoende is

Zelfs op een mooie, groene weide kan aanvulling nodig zijn:

• Bij schraal gras in droge periodes

• In de winter, wanneer de groei stopt

• Als je weide arm aan kruiden is

• Bij paarden met hogere voedingsbehoefte (sport, dracht, lactatie)

  
  

In zulke situaties helpt het om bij te voeren met goed hooi of voordroog, zodat de darmwerking op peil blijft en het paard voldoende structuur binnenkrijgt.

🔍 Fructaan: de stille factor

Gras maakt fructaan aan als energiereserve.

Na koude nachten en op zonnige dagen kan het fructaangehalte flink stijgen.

Voor gevoelige paarden kan dat leiden tot:

• Hoefbevangenheid

• Hormonale verstoringen (EMS, PPID)

• Darmproblemen door verstoring van de bacteriebalans

  
  

💡 Korte wetenschap: Fructaan is een opslagkoolhydraat dat nauwelijks in de dunne darm wordt afgebroken. In de dikke darm kan het gaan gisten, waardoor de zuurgraad daalt en er schadelijke stoffen vrijkomen die ontstekingen kunnen veroorzaken.

⚠️ Andere weiderisico’s

Naast fructaan zijn er nog situaties waarbij we alert moeten zijn:

1. Zandkoliek In droge periodes, wanneer paarden kort gras afgrazen, nemen ze vaak zand op. Dat kan zich ophopen in de darmen en koliek veroorzaken.

   👉 Met een eenvoudig mestonderzoek kun je zandophoping snel opsporen. 

   Zo kun je tijdig ingrijpen met aangepast management en eventueel ondersteunende kruiden of psyllium.

2. Giftige planten Jacobskruiskruid, bepaalde esdoornsoorten (vooral zaden en kiemplanten) en andere giftige planten kunnen ongemerkt schade aanrichten.

3. Onvoldoende structuur Bij erg kort gras missen paarden de lange vezels die nodig zijn voor een gezonde darmwerking.

   
   

🌿 Ondersteunen van binnenuit

Goed weidebeheer is de basis:

• Rotatie van percelen

• Inzaaien van kruidenrijke mengsels

• Weidegang plannen op fructaanveilige momenten

• Zorgen voor voldoende ruwvoer naast het gras

Daarnaast kun je je paard ondersteunen met kruiden die passen bij zijn behoefte:

• Voor stofwisseling & hoefgezondheid — bij gevoeligheid voor fructaan

• Voor lever- en darmfunctie — na periodes van rijk gras of voerwissels

• Voor zandafvoer — bij grazen op droge, zanderige percelen

  
  

Supplementen zijn geen vervanging van goed management, maar kunnen wél bijdragen aan herstel en balans.

🐴 Luisteren naar je paard

Elk paard reageert anders op gras. Sommige lopen probleemloos het hele seizoen buiten, anderen krijgen al klachten na een paar dagen in het voorjaar.

Let op subtiele signalen: stijfheid, warme hoeven, diarree, mestwater, verandering in gedrag of juist minder energie. Vaak zijn dit vroege waarschuwingen.

En twijfel je? Laat mestonderzoek doen, voer waar nodig bij, en kijk naar mogelijkheden om kruidenrijk gras aan te bieden. Soms is één kleine aanpassing al genoeg om je paard gezonder en comfortabeler door het weideseizoen te helpen.

Conclusie:

Gras is waardevol, maar vraagt kennis en aandacht. Door het verschil te kennen tussen gras en gras, het fructaan-verhaal te begrijpen, risico’s te herkennen én slim te ondersteunen, maak je van weidegang een gezonde én veilige belevenis.

En jij? Jij kunt dan met een gerust hart toekijken hoe je paard geniet van elke hap.